Nişan Tertibatı

“Namluya yanlara ve yüksekliğine yön vermeye ve istenilen şekilde hedefe isabet kaydetmeye yarayan tertibattır.” Öz olarak, silahın nişan almaya yarayan tertibattır. Nişan tertibatı GEZ ve ARPACIK parçalarından oluşan basit bir tertibattır.

Tüfek ve tabanca gibi ateşli silahlarda; “namlunun en ileri bölümünde, namlu ağzına yakın, sürgü veya namlu üzerinde bulunan ve nişan alırken gezle beraber göz ile hedef arasında aynı çizgi üzerine getirilen küçük çıkıntı” arpacığı oluşturur.

Arpacık, silahlarda değişik şekillerde bulunmakla birlikte genelde; dikdörtgen, üçgen, koni, küre ve çember içerisine yerleştirilmiş tiplerde bulunmaktadır.

Bazı silahların nişangah düzeninde gece nişan almayı kolaylaştıran fosforlu maddeler bulunabilmektedir.

Tüfek ve tabanca gibi ateşli silahlarda; “namlunun geri kısmında, fişek yatağına isabet eden bölgesi üzerinde veya sürgünün bu bölgeye yakın yerin üzerinde bulunan ve arpacıkla birlikte göz ile hedef arasında aynı doğru üzerine getirilen kertikli kısım” gez adını almaktadır.

Gez, değişik silah modellerinde çeşitli şekillerde bulunmakla birlikte genelde; üçgen, dikdörtgen, yarım daire ve tam daire şekillerine rastlanmaktadır.

Yuvarlak Gez-Çubuk Arpacık

Yuvarlak gez, çubuk arpacıkla nişan alınırken arpacık gezin tam ortasına yerleştirilir. Arpacığın tepe noktası ise hedefin üstüne yerleştirilir. Hedefin gezin ortasına yerleştirilmeye çalışılması yanlış tır. Önce arpacık gezin içine doğru yerleştirilmeli, daha sonra arpacık hedefle çakıştırılarak nişan alınmalıdır.

Bazı silahlarda gezlerin sabit, bazılarının ise bir kızak üzerinde hareket ettirilebilen yada yan taraflarında bulunan vidalar yardımıyla ayarlanabilen ayarlı gezler vardır. Özellikle hareket edebilir nitelikteki gezler, çeşitli çarpma ve darbeler ile kaya bilmekte ve farkında olmadan atıcının hatalı nişan almasına neden olabilmektedir. Aynı şekilde arpacığında çeşitli çarpma ve darbelerle kaymaların ezilmelerin ola bileceği unutulmamalıdır.

Üçgen, dikdörtgen ve yarım daire gezlerin faydalar; bu tür gezlerin, görüş sahaları geniştir. Silahın süratle ve kolaylıkla hedefe yöneltilip nişan alınmasına imkan Sağlar.

Daire gezlerin fayda ve sakıncaları; nişan hattının her yönü ile kontrolünü ve sınırlarını kısıtladığından, istikrarlı ve az hatalı nişan alınmasına imkan sağlar. Daire gezlerin görüş sahaları dardır. Hedefe yöneltilmesi, nişan hattının ayarlanması, zayıf ışık şartlarında nişan alınması güç ve uzun zaman alır. Bu nedenle; sıhhatli bir şekilde nişan alınması daha güçtür ve daha fazla tecrübeyi gerektirir.